Głoska R pojawia się najpóźniej w rozwoju mowy dziecka. Przyjmuje się, że sześciolatek powinien opanować realizację wszystkich głosek, w tym tej najtrudniejszej, czyli R. Czy można więc powiedzieć, że do czasu pójścia dziecka do szkoły nie mamy do czynienia z wadą wymowy, a jedynie rozwojowym zastępowaniem głoski R głoską łatwiejszą? W bardzo dużym uproszczeniu – tak. Zazwyczaj R zastępowane jest przez kilkulatków głoskami L, J oraz Ł i powszechnie uznaje się to za normę w tym wieku. Istnieją jednak pewne sygnały, które informować nas mogą o tym, że nasza pociecha będzie miała problemy z właściwym opanowaniem artykulacji tej drżącej głoski: albo zostanie na etapie zastępowania jej inną głoską, albo zniekształci ją do poziomu tzw. R francuskiego, czy R gardłowego.

Najprostszym sprawdzeniem, czy dziecko może mieć wadę wymowy, jest… pokazanie języka! Jeśli czubek języka wyciągniętego na brodę układa się na kształt serduszka, oznaczać to może zbyt krótkie wędzidełko, które utrudnia ruchomość języka, szczególnie w linii pionowej potrzebnej do realizacji nie tylko R, ale też całego szeregu głosek dziąsłowych: SZ, Ż, CZ, DŻ, a nawet też czasami L. Odwrotnym ćwiczeniem sprawdzającym wędzidełko podjęzykowe jest prostowanie języka na baczność. Jeśli dziecko nie potrafi dotknąć językiem górnego dziąsła za zębami – patrz wyżej.